Sjogrenov sindrom je hronično, zapaljensko, reumatoidno oboljenje koje se ispoljava suvim okom (xerophthalmia) i suvim ustima (xerostomia). Uzrok nastanka ovih pojava je smanjenje funkcija egzokrinih žlezda. Ovaj sindrom se javlja kao primarno oboljenje i udružen sa nekom od drugih sisitemskih bolesti vezivnog tkiva, najčešće sa sistemskim lupusom ili reumatoidnim artritisom.
Učestalost
Ova bolest se najčešće javlja kod osoba između 30. i 50. godine života, a čak i do devet puta je češća kod žena nego kod muškaraca.
Uzrok nastanka
Za nastanak ovog sindroma odgovorna je pre svega genetska predispozicija aitoimuno reaktivnih osoba, koja uz delovanje normalnih imunoloških mehanizama dovodi do nastanka zapaljenjskog procesa i oštećenja tkiva. Kao glavni sinergetički faktor navodi se prisustvo virusne infekcije. Osnovni uzrok smanjene funkcije egzokrinih žlezda je infiltracija limfocitima i plazma ćelijama epitela suznih i pljuvačnih žlezda, sa stvaranjem mnogobrojnih autoantitela i mogućim razvojem malignog limfoma.
Klinička slika
Bolest se manifestuje kliničkim simptomima žlezdi i opštim, sistemskim znacima. Pacijent ima osećaj grebanja, svraba, suvoće, kao da je u oku pesak ili trunje. Suva usta su obično prvi simptom bolesnika, mada neretko postoji i uvećanje parotidnih pljuvačnih žlezda. One su bezbolne, meke, u početku bolesti, međutim kako bolest progredira postaju bolne, na dodir osetljive, sa blagim rumenilom kože iznad njih. Kod težih slučajeva gingive su nadražene, nastaju naslage na zubima, karijes i gubitak zuba. Osnovne sistemske manifestacije Sjogrenovog sindroma su malaksalost, povišena temperatura, artritis, vaskulne promene na koži. Vaskulitis se ispoljava i na unutrašnjim organima, plućima, centralnom nervnom sistemu, krvnim sudovima, urotraktu i digestivnom sistemu. Takođe nastaju i periferne neuropatije.
Dijagnoza
Dijagnoza ove bolesti se postavlja na osnovu anamnestičkih podataka, ispitivanja funkcije suznih i pljuvačnih žlezda, nalaza biopsije malih pljuvačnih žlezda i nalaza autoantitela u krvi.
Lečenje
Kada se leči primarni oblik bolesti, primenjuje se supstituciona terapija za suvo oko i suva usta, simptomatska za sistemske manifestacije i specifična za aktivnu ekstraglandularnu bolest.
Prognoza
Kod najvećeg broja obolelih bolest je duga, traje i više decenija. Blag oblik se odlikuje samo promenama na očima i ustima, dok kod težih oblika dolazi do ispoljavanja simptoma i na drugim, unutrašnjim organima. Kod malog broja bolesnika tok je nepovoljan, ili zbog teških sistemskih manifestacija ili zbog nastanka maligne limfocitne proliferacije.
Učestalost
Ova bolest se najčešće javlja kod osoba između 30. i 50. godine života, a čak i do devet puta je češća kod žena nego kod muškaraca.
Uzrok nastanka
Za nastanak ovog sindroma odgovorna je pre svega genetska predispozicija aitoimuno reaktivnih osoba, koja uz delovanje normalnih imunoloških mehanizama dovodi do nastanka zapaljenjskog procesa i oštećenja tkiva. Kao glavni sinergetički faktor navodi se prisustvo virusne infekcije. Osnovni uzrok smanjene funkcije egzokrinih žlezda je infiltracija limfocitima i plazma ćelijama epitela suznih i pljuvačnih žlezda, sa stvaranjem mnogobrojnih autoantitela i mogućim razvojem malignog limfoma.
Klinička slika
Bolest se manifestuje kliničkim simptomima žlezdi i opštim, sistemskim znacima. Pacijent ima osećaj grebanja, svraba, suvoće, kao da je u oku pesak ili trunje. Suva usta su obično prvi simptom bolesnika, mada neretko postoji i uvećanje parotidnih pljuvačnih žlezda. One su bezbolne, meke, u početku bolesti, međutim kako bolest progredira postaju bolne, na dodir osetljive, sa blagim rumenilom kože iznad njih. Kod težih slučajeva gingive su nadražene, nastaju naslage na zubima, karijes i gubitak zuba. Osnovne sistemske manifestacije Sjogrenovog sindroma su malaksalost, povišena temperatura, artritis, vaskulne promene na koži. Vaskulitis se ispoljava i na unutrašnjim organima, plućima, centralnom nervnom sistemu, krvnim sudovima, urotraktu i digestivnom sistemu. Takođe nastaju i periferne neuropatije.
Dijagnoza
Dijagnoza ove bolesti se postavlja na osnovu anamnestičkih podataka, ispitivanja funkcije suznih i pljuvačnih žlezda, nalaza biopsije malih pljuvačnih žlezda i nalaza autoantitela u krvi.
Lečenje
Kada se leči primarni oblik bolesti, primenjuje se supstituciona terapija za suvo oko i suva usta, simptomatska za sistemske manifestacije i specifična za aktivnu ekstraglandularnu bolest.
Prognoza
Kod najvećeg broja obolelih bolest je duga, traje i više decenija. Blag oblik se odlikuje samo promenama na očima i ustima, dok kod težih oblika dolazi do ispoljavanja simptoma i na drugim, unutrašnjim organima. Kod malog broja bolesnika tok je nepovoljan, ili zbog teških sistemskih manifestacija ili zbog nastanka maligne limfocitne proliferacije.
No comments:
Post a Comment